Wprowadzenie
"...statystyka jest nauką o tym, jak wykorzystywać informację do analizy i wytyczania kierunków działania w warunkach niepewności." V.Barnett
W obecnej rzeczywistości statystyka otacza nas na każdym kroku. Stała się nieodłączną częścią współczesnej ekonomii, socjologii, psychologii, medycyny, i - właściwie wszystkich nauk, w których teorię weryfikuje się eksperymentem. Mamy z nią także do czynienia w życiu codziennym np: w prognozach przedwyborczych, raportach gospodarczych i wszystkich doniesieniach typu przewiduje się, że wzrost ceny paliw spowoduje wzrost cen żywności. Jest więc traktowana jako nauka, a jej metody znajdują coraz szersze zastosowanie w wielu dziedzinach wiedzy. Przechodzenie od niezbyt precyzyjnych i trudno sprawdzalnych opisów werbalnych do ujęć ilościowych obserwujemy we wszystkich naukach. Wykorzystywanie do analizy złożonych problemów otaczającej nas rzeczywistości metod ilościowych, a wśród nich metod ściśle statystycznych, jest doniosłym usprawnieniem. Metody te zwielokrotniają bowiem siłę poznawczą rozpatrywanej dyscypliny naukowej, pozwalając na wygodne, ścisłe i jednoznaczne oddawanie myśli za pomocą liczb. Językiem statystyki nie porównywalnie dokładniej niż słowami opisać możemy różnorodne zjawiska masowe. Na rynku wydawniczym pojawia się w każdym roku po kilka nowych podręczników, skryptów, książek i zbiorów zadań. Po co zatem wydawać kolejny ? Zawarte w niniejszej pracy deterministyczne (opis statystyczny) i stochastyczne (wnioskowanie statystyczne) metody analizy statystycznej dotyczą struktury, współzależności i dynamiki zjawisk masowych. Są one podawane od podstaw. W konstrukcji rozdziałów celowo pominięto wiele definicji, twierdzeń i ich dowodów, ograniczając się do komentarzy wprowadzających, bądź też do podawania wzorów w formie gotowych algorytmów służących rozwiązaniu danego problemu. Struktura każdego z omawianych rozdziałów jest stała i zawiera trzy podstawowe części. W pierwszej podawane jest krótkie wprowadzenie teoretyczne obejmujące podstawowe pojęcia, twierdzenia i wzory, które umożliwiają rozwiązywanie zadań bez pomocy dodatkowej literatury. W drugiej – przykładowe zadania wraz z rozwiązaniami, natomiast w trzeciej, zadania do samodzielnego rozwiązania wraz z odpowiedziami. We wszystkich przypadkach podano sposób wykorzystania najbardziej popularnego pakietu arkusza kalkulacyjnego Microsoft Office Excel (w wersjach 97, 2000, 2002, 2003, 2007 i 2010) do rozwiązywania omawianych problemów (zobacz przykład). Dlaczego Excel ? Kadra dydaktyczna i młodzież z mniejszych ośrodków i obszarów wiejskich i nie tylko, tak naprawdę nie ma dostępu do specjalistycznego oprogramowania statystycznego – bariera cenowa. Pakiet Excel w wersji Office Standard dla nauczycieli i studentów oraz Office Small Bussines OEM jest aktualnie, relatywnie najtańszą propozycją na rynku. W konstrukcji rozdziałów każdorazowo szczególną uwagę zwrócono na formułowanie odpowiedzi na trzy podstawowe pytania, a mianowicie: • które metody statystyczne należy zastosować ? • w jaki sposób przetworzyć dane liczbowe ? • jak należy formułować wnioski ?. Osobną uwagę poświęcono zagadnieniom przygotowania danych do analizy. Z praktycznych doświadczeń wynika zasada obowiązująca dla ogółu zagadnień analizy danych: zdecydowana większość czasu poświęcana jest na przygotowanie danych (najczęściej mówi się o 80%), właściwa analiza wymaga dużo mniej pracy. W rozważaniach na powyższy temat skoncentrowano się na projektowaniu i tworzeniu struktury pliku danych, pobieraniu (imporcie) danych z różnych źródeł, łączeniu danych z różnych źródeł i przekształceniu danych surowych do postaci najbardziej adekwatnej dla danego typu analiz. Zakres tematyczny i struktura podręcznika są tak skonstruowane by odpowiadały celowi „promocji niezbędnych europejskich wymiarów szkolnictwa wyższego, szczególnie pod względem rozwoju zawodowego, współpracy międzyinstytucjonalnej, programów dotyczących mobilności oraz zintegrowanych programów nauczania, szkolenia i badań, zawartemu we ”Wspólnej Deklaracji Europejskich Ministrów Edukacji, zebranych w Bolonii, w dniu 19 czerwca 1999”. Wszystkie dane użyte w rozwiązywanych przykładach oraz podane w zadaniach do samodzielnego rozwiązywania są dostępne do pobrania z witryny www.parlinski.pl/data. W podręczniku zamieszczono tablice statystyczne oraz umieszczono obszerną bibliografię i szczegółowy indeks rzeczowy. Pozwoli ona na pogłębienie znajomości prezentowanych zagadnień oraz rozszerzenie wiedzy w zakresie tematów pominiętych i zapewni szybkie znajdowanie poszukiwanych zagadnień. Oddając do rąk czytelników ten podręcznik, autorzy mają nadzieję, że przedstawiony w nim zakres przedmiotowy i sposób ujęcia rozpatrywanych zagadnień sprawi, iż książka ta będzie przydatna dla studentów kierunków ekonomiczno – społecznych takich jak: finanse i bankowość, ekonomia, zarządzanie i marketing, socjologia, administracja oraz szerokiemu gronu praktyków prowadzących analizy statystyczne.
|
||
POWRÓT |